รู้จัก RESIDENTIAL COLLEGE

Residential College

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ราชบุรี

          ในสังคมยุคปัจจุบัน มหาวิทยาลัยไทยไม่อาจทำหน้าที่เพียงการให้ความรู้เฉพาะด้านวิชาการเท่านั้น หากแต่ต้องเร่งสร้างบุคลากรที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมด้วย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้เปิดตัว Residential College ในปี 2556 เป็นการสร้างกรอบแนวคิดใหม่ของการจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษาของประเทศไทย ที่นอกจากการทำให้ผู้เรียนได้มีความรู้ทางด้านวิชาการแล้ว Residential College ยังเป็นสถานที่สำหรับบ่มเพาะผู้เรียนให้รู้จักการสร้างสังคมที่ดี และการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมแบบมีความรับผิดชอบ ทั้งในรูปแบบของการเป็นผู้นำ และการเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม ภายใต้แนวคิดการพัฒนาปฏิสัมพันธ์ เพื่อพัฒนาคนไปพัฒนาสังคม

     เป็นการสร้างกรอบแนวคิดใหม่ของการจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษาของประเทศไทย ที่นอกจากการทำให้ผู้เรียนได้มีความรู้ทางด้านวิชาการแล้ว Residential College ยังเป็นสถานที่สำหรับบ่มเพาะผู้เรียนให้รู้จักการสร้างสังคมที่ดี และการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมแบบมีความรับผิดชอบ ทั้งในรูปแบบของการเป็นผู้นำ และการเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม ภายใต้แนวคิดการพัฒนาปฏิสัมพันธ์ เพื่อพัฒนาคนไปพัฒนาสังคม

          มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรีใช้พื้นที่ในอำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี เพื่อดำเนินการสอนในรูปแบบดังกล่าว บนเนื้อที่ประมาณ 1,200 ไร่ สถานที่ที่ถูกออกแบบไว้อย่างสวยงาม ที่ประกอบด้วยอาคารเรียน อาคารหอพัก สนามกีฬา และสระน้ำ ที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้ มีภูเขาเป็นทิวทัศน์ และอากาศบริสุทธิ์ อยู่ห่างไกลจากตัวเมือง มีสภาพแวดล้อมเป็นชนบทที่มีชุมชน และหมู่บ้านล้อมรอบ

         ในการจัดการศึกษาหลักสูตรวิชาการที่ประกอบด้วย วิศวกรรมระบบอัจฉริยะ วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ และวิศวกรรมเครื่องกล นักศึกษาของทั้ง 3 หลักสูตรจะเรียนร่วมกันในวิชาพื้นฐาน และจะแยกการเรียนในวิชาเฉพาะทาง ซึ่งมีวิธีการจัดการเรียนการสอน 2 ขั้นตอนคือ การเรียนในห้องใหญ่ ที่เน้นการบรรยายทางทฤษฎีโดยอาจารย์ผู้สอน และการเรียนในห้องเล็กที่เป็นการทบทวนวิชาความรู้ และฝึกฝนผ่านการทำแบบฝึกหัด นักศึกษาจะมีโอกาสได้ซักถาม อภิปรายแสดงความคิดเห็นร่วมกับอาจารย์ในเนื้อหาวิชาที่นักศึกษาได้เรียนมาจากการเรียนในห้องใหญ่ ในหลักสูตรวิชาการนี้จะมีวิชาศึกษาทั่วไปมีรูปแบบการเรียนการสอนที่แตกต่างออกไป โดยเน้นให้นักศึกษาได้เรียนรู้ร่วมกับชุมชนรอบมหาวิทยาลัย และนำปัญหาของชุมชนมาขบคิดแก้ไขด้วยหลักวิศวกรรม

       นอกจากการเรียนตามหลักสูตรวิชาการ นักศึกษายังได้มีโอกาสเรียนวิชาในหลักสูตรคู่ขนาน (Co-curriculum)  ตามความสนใจของนักศึกษา วิชาเหล่านี้จัดขึ้นโดยผู้สอนที่มีความชำนาญทั้งจากภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย มีตั้งแต่วิชาที่เสริมความรู้ด้านวิชาการเช่น การเขียนโปรแกรม MATLAB การฝึกฝนวิชาช่างใน Workshop และการเสริมความรู้ด้านภาษาอังกฤษ ไปจนถึงวิชาที่เกี่ยวกับความบันเทิงและการพักผ่อน เช่นดนตรีไทย การวาดภาพ และการทำอาหาร

          การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันแบบสังคม เป็นกิจกรรมสำคัญอีกหนึ่งอย่างของ Residential College ที่มีองค์ประกอบสำคัญอยู่ 2 ประการคือ การดูแลนักศึกษา และการจัดกิจกรรมร่วมกัน

          การดูแลนักศึกษา นักศึกษาจะถูกจัดเป็นกลุ่มเล็กประมาณ 10 คนมีอาจารย์พี่เลี้ยง 1 คนที่จะคอยดู ให้คำปรึกษาและเสริมสร้างประสบการณ์ด้านการใช้ชีวิต

         การจัดกิจกรรมร่วมกันของนักศึกษาในรูปแบบสโมสร ชุมนุมกิจกรรมโดยมีอาจารย์เป็นที่ปรึกษาช่วยเสริมทักษะการเป็นผู้นำและการทำงานร่วมกันแบบเป็นทีมในการบรรลุเป้าหมายของกลุ่ม รวมถึงกิจกรรมสันทนาการ เช่นการเล่นดนตรีและกีฬา รวมถึงการฟังปาฐกถาจากผู้รอบรู้ในเรื่องต่าง ๆ เพื่อเสริมความรู้และประสบการณ์ชีวิตให้กับนักศึกษา

          Residential College เป็นเรื่องใหม่ของประเทศไทย แต่สำหรับในต่างประเทศเช่นสหราชอาณาจักรอังกฤษมี มหาวิทยาลัย Oxford และ Cambridge ในสหรัฐอเมริกามีมหาวิทยาลัย Harvard และ Yale ได้ดำเนินการในเรื่อง Residential College มากว่า 250-380 ปีแล้ว และได้ผลิตบัณฑิตออกมาเป็นผู้นำและบุคคลสำคัญของโลกเป็นจำนวนมาก ในขณะที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ราชบุรี ได้ดำเนินการเรื่องนี้มาเป็นเวลาเกือบ 10 ปี และได้สร้างบัณฑิตที่มีคุณค่าให้กับสังคมแล้วจำนวนหนึ่ง

          การจัดการศึกษาในลักษณะนี้ แม้จะเป็นการลงทุนที่สูง และใช้ทรัพยากรจำนวนมาก แต่การได้บัณฑิตที่มีทั้งความรู้ทางวิชาการและเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม นับว่าเป็นผลตอบแทนที่คุ้มค่าของประเทศ

ศ.ดร.บุญเจริญ ศิริเนาวกุล
27 มกราคม 2565